Praca w modzie DMR i radiotelefony Retevis RT-3.
Skrócona instrukcja obsługi radiotelefonów będących na wyposażeniu członków BASR.
Organizacja pracy w modzie cyfrowym DMR (digital mobil radio)
Praca w fonicznej emisji cyfrowej DMR oparta jest o zamianę głosu na protokół transmisji cyfrowej w nadajniku, wyemitowaniu sygnału cyfrowego, odbiorze sygnału cyfrowego w odbiorniku, zdekodowaniu i zamianie na sygnał audio.
Digital Mobile Radio (DMR) został stworzony przez Europejski Instytut Standardów Telekomunikacyjnych (ETSI – European Telecommunications Standards Institute) i jest wykorzystywany na całym świecie przez użytkowników profesjonalnych.
DMR podzielony jest na trzy „poziomy”:
Tier I – nielicencjonowany – jednokanałowy (simpleksowy) system komunikacji, pozwalający na łączności typu peer-to-peer bez użycia przemiennika (DMO) w paśmie 446 MHz oznaczenie dPMR (ang. digital Private Mobile Radio).
Tier II – konwencjonalny DMR – 2-szczelinowy system pozwalający na pracę typu peer-to-peer oraz przez przemienniki na kanale o szerokości 12,5 kHz przy zastosowaniu technologii TDMA (Time Division Multiple Access), czyli wielodostępu z podziałem czasowym. Dzięki takiemu rozwiązaniu otrzymuje się efekt wykorzystania spectrum 6,25 kHz dla każdego z dwóch dostępnych kanałów. Każdy z nich może przesyłać głos i/lub dane zależnie od potrzeb. Tryb ten używany może być zarówno podczas pracy RMO (bezpośredniej), jak i DMO (przez przemienniki). Poziom dla jednostek profesjonalnych i służb amatorskich.
Tier III – trunkingowy – zbudowany w oparciu o warstwę II, pozwala na uzyskanie typowo trunkingowych funkcji. Poziom dla jednostek profesjonalnych.
W radiokomunikacji amatorskiej wykorzystujemy Tier II. System bazujący na systemie dwuszczelinowym oznaczone TS-1 i TS-2. Co ważne, zastosowanie TDMA pozwala na oszczędzanie zasilania w radiotelefonie i jest to wartość rzędu 40% względem FM. Dzieje się tak dlatego, że każde 60 ms transmisji podzielone jest na czas nadawania dla każdej ze szczelin, ramka danych trwa 27,5 ms, a pozostałe 2,5 ms to okienko międzyszczelinowe. Dzięki czemu na każde 60 ms przypada 27,5 ms transmisji. W przypadku przemiennika wykorzystywane jest pełne 30ms dla każdej ze szczelin.
W związku z powyższą zaletą by wydłużyć czas pracy na baterii radiotelefonu należy starać się pracować w modzie DMR a nie FM.
Radiotelefon nadaje albo w przestrzeni czasowej TS-1 albo w TS-2 zależnie od konfiguracji. W komunikacji amatorskiej TS-1 wykorzystywana jest do łączności przez przemienniki pracujące w sieci. Przemienniki są połączone przez internet – przyjęte oznaczenie pracy CQ SP. TS-2 wykorzystywana jest do łączności lokalnej przez przemiennik (nie słyszalnej na innych przemiennikach). Przyjęte oznaczenie CQ LOKAL. Pomiędzy radiotelefonami jest możliwa także praca bezpośrednia na TS-1 lub TS2 – Direct.
Oprócz wymaganego zdefiniowania szczelin czasowych TS-1 i TS-2 trzeba jeszcze zdefiniować CC czyli color code. CC jest odpowiednikiem blokady odbiornika T.SQL – kod CTCSS na FM. CC może przyjmować wartość od 1-15 czyli 15 kodów. Aktualnie przemienniki w SP pracują na CC1. Kanały bezpośrednie tez blokujmy CC. Przyjęliśmy także CC1. To jeszcze nie wszystko. Musimy także zdefiniować tzw. „grupę rozmowną”. Grupa rozmowna związana jest częściowo z nadanymi indywidualnymi ID. Przykładowo mamy nadany numer ID 2609099. 260 – oznacza Polskę, 9 – odpowiednik naszego numeru okręgu, 099 nasz indywidualny numer w „okręgu 9”. Jeśli definiowany kanał łączności ma być w ramach „SP” np. poprzez przemiennik na TS-1 to musimy temu kanałowi przypisać grupę rozmowną oznaczoną TG 260. Jeśli definiowany kanał ma być do rozmów lokalnych poprzez przemiennik na TS-2 to musimy przypisać temu kanałowi przyjętą grupę rozmowną TG 9 (tylko lokalnie).
Powyższa sytuacja wymaga zaprogramowana każdego kanału indywidualnie, by urządzenia się skomunikowały ze sobą. I to jest wyjaśnienie dlaczego radiotelefony do pracy w modzie DMR muszą być programowane.
W związku z tym, każdy kanał łączności w radiotelefonie musi mieć podaną informację o:
– częstotliwości odbioru np. 438.250 MHz,
– częstotliwości nadawania np. 430.650 MHz,
– szczeliny czasowej którą ma wykorzystywać na danym kanale TS-1 lub TS-2,
np. na RPT slot 2 (TS-2) do łączności lokalnych,
– Color Code, np 1.
– grupę rozmowną, np. Contact Name CQ LOKAL (zdefiniowane w innej zakładce jako 9)
Jak widać powyżej, nie da się radiotelefonów DMR przełączać po kanałach jak radiotelefony FM, w DMR wpierw trzeba zdefiniować indywidualnie wszystkie parametry kanału jak pokazano powyżej.
Instrukcja obsługi radia cyfrowego DMR RETEVIS zaprogramowanego wg. dla pracy w sieci amatorskiej DMR (BASR).
Jeśli posiadamy zaprogramowany radiotelefon, to pozostała nam tylko zmiana kanałów pracy i to wszystko.
Jak zostały zaprogramowane radiotelefony Retevis dla BASR.
Organizacja kanałów.
Radiotelefon na przełącznik kanałów – pokrętłem – od 1 do 16 kanału.
Kanały są zdefiniowane w tzw. Zone – dla nas grupach kanałów.
Łącznie jest możliwość zdefiniowania 1000 kanałów.
Grupy po 16 kanałów zostały zdefiniowane w następujący sposób:
Zone 1 – Przemienniki DMR (CQ LOKAL w TS-2 i CQ SP w TS-1)
Zone 2 – Kanały bezpośrednie DMR od 433.400-433.757 (tylko 15 kanałów z TS-1, CC1 i TG-99)
Zone 3 – Przemienniki FM
Zone 4 – Kanały bezpośrednie FM
Pomiędzy grupami kanałów (Zone) przełączamy się przyciskiem powyżej PTT.
Przyciskiem poniżej PTT zmieniamy moc 1/5W oznaczenie L/H
Radiotelefony DMR umożliwiają również przesyłanie krótkich widmowości tekstowych (z szablonu lub edytowanych).